تب خال  ( تو خال) Herpis simplix 

آبله ها  دردناکی هستند که  اکثر در لب  و گاه  گاهی هم در داخل  دهن و یا  پوست داخل بینی (غشای مخاطی بینی ) میبرآیند  چون این آبله ها اکثر با سرما خوردگی همراه میباشند  به او  تب خال میگویند 
علت تب خال  کشیدن ویروسی  به نام هیرپیس سمپلکس  که در دوره  طفولیت و قبل از ۵ ساله گی توسط تماس با شخصی که این ویروس را در خود دارد به ما سرایت نموده و برای همیش در وجود ما باقی میماند، میباشد. این ویروس در میان سلول های عصبی ما برای همیش جاگزین شده  و در آنجا نهفته میمانند ( از اینرو داکتران به آن عفونت نهفته نیز میگویند ) تا که بلاخره توسط محرک های مختلف دو باره فعال شده  و از طریق همان سلول های عصبی به طرف  لب یا دهن و بینی خود را میرسانند و به شکل آبله های کوچک و بزرگ بر لب یا بینی میبرآیند.

اولین نشانه تب خال کشیدن سوزش خارش و (به اصطلاح عامیانه ) مور مورک کردن یا سوزنک زدن محلی که در آنجا تب خال میبراید است که چند ساعت بعد آن، آبله های عفونی پر از آب یا همان تب خال تشکیل میآبند.

چرا تب خال میکشیم / عوامل کشیدن تب خال
از همه اولتر ضعیف شدن سیستم ایمنی یا دفاعی بدن یکی از عوامل  کشیدن تب خال میباشد  

تب و سرماه خورده گی و ریزش که این هم به نوبه خود سیستم دفاعی وجود را ضعیف میسازد

تهوع و دل بد شدن از چیزی به اصطلاح چیزی سر انسان بد خوردن   

قرار گرفتن تحت اشعه های مستقیم داغ آفتاب خصوصی در کوه ها و در کنار دریا
تحریک های میخانیکی بیرونی مثلا درمان دندان سترس یا فشار های زیاد روزمره
مریضی ماهوار، هورمون ها، هوای بسیار سرد، خسته گی از انداره زیاد، بعد از عملیات که سیستم دفاعی وجود ضعیف میباشد

تداوی و کمک اولیه
مهمترین حرف در درمان  نمودن  تب خال این است که در همان آغاز احساس نمودن سوزش و خارش یا سرخی در لب عاجل دست به کار شوید چون ویروس ها در آغازبه گونه سریع و تیز میتوانند خود را افزایش بدهند.از همان لحظات اول باید از ملم های که  مواد تشکیلی شان  مواد های ضد ویروسی است مثلا اسیکلوویر* aciclovir  که مانع رشد ویروس ها میشوند استفاده شود این ملم ها در کشور های  مختلف با نام های مختلف فروخته میشوند. برای شما مهم خواهد بود تا نام مواد تشکیلی ملم را بشناسید و وقتی در دواخانه مراجعه میکنید نام مواد تشکیلی دوا را ذکر کنید  مثلا درکشور آلمان این  ملم ها  تحت نام زیویراکس  zovirax فروخته میشود که  دارای مواد تشکیلی اسیکلوویر میباشد .

همچنان ملم های با مواد تشکیلی چون  سنک*  zink ( مس درمانی  يا  نمک روی)  برای خشک نمودن تب خال موثر بوده و برای آنهای که دوا های گیاهی را ترجیع میدهند ازملم های با عصاره گیاهی باد رنجبویه  * Melissa  officinalis میتوانند استفاده نمایند. برعلاوه  تقویت نمودن سیستم دفاعی توسط خواب درست و اجتناب از  سترس، غذا سالم  و درست، گرفتن  تابلیت سنک و یا ویتامین های دیگر نیز خیلی موثر است .

از دارو های خانه گی

 کریم دندان  اکثر آنها در مواد تشکیلی خود سنک*zink  دارند و یکی ازخاصیت های سنک خشک کردن و جذب نمودن آب تب خال است . همین که متوجه شدین که تب خال میکشین و در خانه ملم ضد تب خال  ندارید عاجل مقداری کریم دندان درهمان قسمت سرخ شده لب بزنید اما  فراموش نکنید که کریم دندان مقدار بسیار کم سنک  در ترکیب خود دارد و صرف در همان آغاز کمک میکند بعدا باید از ملم های ضد ویروس استفاده شود .برعلاوه در تحقیقات تازه گفته میشود که تاثیر مفید ندارد اما شخصا برای من کمک نموده .

عسل  به خاطر خاصیت ضد التهابی که داردمقداری با انگشت به روی تب خال بمالید 

توته یخ  بروی تب خال گذاشتن در آغاز خیلی موثر است چون یخ  خاصیت پیشگیری کننده دارد ومانع زیاد شدن ویروس میشود 

الکول  چون اثر ضد عفونی کننده دارد و همچنان  خارش و سوزش را کم میسازد

چای سیاه دارای تانین بوده که این مواد خواص ضد عفونی و ضد ویروسی دارد و میتواند از بزرگ شدن تب خال جلوگیری نماید  پس از دم نمودن چای  پاکت چای را بگذارید کمی سرد شود و بعد برای چند دقیقه آن را بروی تب خال بگذارید

سیر همچنان خاصیت ضد ویروسی و باکتری دارد در شروع وقتی تب خال تازه برآمده باشد یک توته سیر را با سوزن سوراخ سوراخ نموده  بروی تب خال بگذارید .

اما قسمی که گفته شد این دارو های خانه گی صرف برای مدت کوتاه و در آغاز مفید بوده  و اگر تب خال با وجود این  دستورات بزرگ شد باید از ملم های ضد تب خال استفاده شود

نکات مهم

از دست زدن به تب خال خود اجتنالب ورزید و اگر باری هم دست تان به تب خال تان  خورد بلافاصله دست های تان  را با صابون  بشورید . کوشش کنید هنگام که تب خال دارید تا جای که امکان دارد چشمان تان را نمالید . 

ملم های ضد تب خال را قسمی استفاده کنید که نوک ملم با تب خال تماس نگیرد ملم را با انگشت های تازه شسته شده  و پاک به تب خال برنید و بعد از ملم زدن دست ها را بشورید.

در دواخانه ها یک نوع پلاستر*compeed patches های هم برای درمان  تب خال وجود دارد که خیلی موثر هستند چون آنها آب تب خال را جذب نموده از بزرگ شدن تب خال جلوگیری مینمآیند وتب خال  را خشک میکنند .
مواظب باشید تا عفونت از طریق انگشتان دست یا مالیدن ملم ها و یا لیسیدن لب به قسمت های سالم لب منتقل نشود.

بر علاوه استفاده از لبسرین های  مخصوص  ضد اشعات آفتاب  با فاکتور بلند نیز موثر است  .

أگر تب خال تان در ظرف چند روز خوب نشد و بر عکس زیاد هم شده و به دیگر قسمت ها سرایت کرد حتمی نزد داکتر  مراجعه شود.

کوشش کنید که  اشخاص اطراف تان را از سرایت تب خال محافظت کنید مثلا  هنگام که تب خال دارید نگذارید کسی دیگر از دستمال روی، دستمال های  بینی، برس دندان ، لبسرین، قاشق و پنجه و یا گیلاس تان استفاده کنند و همچنان از بوسیدن و روی ماچی خود داری کنید. اگر یک تب خال درمان نشود مرحله جور شدن آن تا چهارده روز دوام میکند اما با درمان نمودن تب خال بیشتر از ۳تا ۴ روز دوام نمیکند.

*توجه * این نوشته فقط شامل اطلاعات عمومی طبی بوده نباید برای خود تشخیصی  و خود درمان استفاده و همچنان نمیتواند جاگزین یک داکتر شود